Dom'thën (Vasăzică)

Plehërat mblidheshin çdo të martë e të premte në orën 9 të mëngjesit. Prej 32 vjetësh, plehraxhiu Stan[1] pat ndalur së u habituri me ç’hidhte mileti i sotëm në plehëra. E prej po aq kohe nuk e bezdiste as era e plehërave, as pamja e tyre.

Nga mërzia a nga frymëzimi, drejtoi sytë drejt plehërave të sapombledhura dhe, mes thasëve me grykë të nyjëtuara mirë, apo nga të cilët derdheshin gota kosi, ushqime të prishura, pambuqe për ndukje lëkure me pudër, garza të përditshme zakonesh, mbështjellëse plastike lodrash, kleçka për pastrim veshësh, prezervativë të përdorur, letra të bëra shuk, cilindra kartoni nga të letrave higjenike, shishe të zbrazëta, disa cifla pasqyre dhe diçka që dukej si çorape e shpuar, shqoi një kuti të kuqe këpucësh, e cila u rrokullis disa herë derisa u hap, i shkau kapaku dhe nxori jashtë, - me ritmin e shikimit të Stanit: një filxhan të gjelbër, një flamingo prej pellushi, disa bileta treni, autobuzi, teatri a filmi, një zarf, një mbështjellëse çokollate, nja pesë a gjashtë fotografi të grisura në të njëjtën kohë dhe disa kapaçka verëmolle a birre.

I vetëm në kye të detyrës atë të premte dhe pa i dhënë vetes ndonjë shpjegim, plehëraxhiu Stan i rrasi sërish sendet brenda kutisë së kuqe, i vuri kapakun dhe e mori kutinë me vete, duke e vendosur në të djathtë të shoferit. Një herë mendoi të lidhte rripin e sigurisë, por hoqi dorë. Vijoi udhën, mblodhi të gjitha plehërat e zonës që mbulonte dhe u kthye në shtëpi. Hëngri me ngut, falë urisë së madhe, një drekë të ftohur, - supë të ftohtë, kofsha të ftohta pule, puré të ftohtë patatesh, - pastaj u ul në tryezën e vet të vogël të kuzhinës. Vendosi kutinë e kuqe të këpucëve mbi tryezë, mbi disa gazeta të vjetra, - se plehëra ishin, gjithsesi, - e hapi me kujdes, vuri syzet për afër dhe nisi të hulumtonte.

N-dar-je, pëshpëritën palexueshëm buzët e tij.

*

Mori fillimisht fotografitë e pakta që preheshin brenda kutisë. Po s’do mend, tani s’nxjerr më njeri foto në letër, se i ke në kompjuter, në celular, në Fe’sbuk...

Ata të dy. Një selfie e rëndomtë, në një kafene. Dritë e dobët, pamje pak e shkarë. Veshje pranverore. Duken të lumtur. Sigurisht që plot njerëz u kanë thënë e stërthënë se shkojnë shumë bashkë, se janë të bukur, se sa mirë që kanë gjetur njëri-tjetrin, mbase do të martohen një ditë, t’i ftojnë medoemos në dasmë etj, etj, etj. Selfi-a e grisur më dysh, saktësisht mes tyre. Stani bëri gjestin tipik: afroi copat e grisura, siç pat parë në aq filma. Por nuk mendoi për filmat. Bukuroshë, tha me vete. Të rinj. Njëzet-njëstedy vjeç, nuk u jap më shumë. Vazhdoi t’i shqyrtonte, me përqëndrimin e një kriminalisti. Ngjajnë njëçikë, nga flokët. I kaloi ndërmend dyshimi se ndoshta do t’ia kishin dredhur shoshoqit, apo se vetëm ai e kish tradhëtuar atë, apo se vetëm ajo atë; ose thjesht nuk kish ecur.

Kaloi tek selfi-a tjetër e grisur, pastaj tek tjetra, të gjitha shkrepur në vende të ndryshme. Një tjetër fotografi e grisur, e vetmja që nuk qe selfie, me ta të përqafuar mbi një kanape. Asgjë për t’u shënuar. Këqyri më tej. Në njërën prej pamjeve, mbahen kapur për dore, dhe dora e saj ka mbetur përgjysmë në anën e tij të fotografisë. Stani u thellua: një grisje e saktë, prej njeriu që nuk heziton e nuk pendohet. S’ka më vend për pajtim, dom’thën, shqiptoi me zë të lartë, duke ndrequr syzet mbi hundë.

Një filxhan i gjelbër pa kurrfarë emri, pa shkronja të bashkuara përmes ”+” dhe që nxjerrin përfundimin (=) ”love”; asnjë zemërzë me ”të dua” mbi vete. Ca si të pandjeshëm, mendoi Stani, pa e shtruar çështjen nëse është ekspert në romantizëm apo prototip.

I patrazuar nga biletat e autobuzit, prerë në data e orë që nuk i thoshin asgjë dhe për rrugë që nuk i ofronin kurrfarë të dhënash interesante lidhur me marrëdhënien e atyre të dyve, kapi për fyti flamingon prej pellushi dhe nisi ta shkundte, ta analizonte nga të gjitha anët dhe të mundohej t’i gjente kuptimin. Nuk iu kujtua asnjë dashuri nga e shkuara, por ia prishi disi gjakun shija e shakave të çifteve, shaka që askush jashtë çiftit nuk i kuptonte. Perëndoi pak sytë. Vërtet në plehëra hidheshin gjithë kohën arinj viganë prej pellushi, nga ata që mbanin në krahë jastëkë të kadifenjtë në trajtë zemrash e mbi të cilat shkruhej ”I love you”, ”Andreea” (ose çdo emër tjetër vajze), apo kafshë që ndizen e këndojnë sapo i shtyp në bark; këto i sheh edhe pa dashur. Po ç’është kjo... t’i blesh dhuratë gocës një flamingo?! u habit Stani para se ta rraste zogun në kutinë e kuqe – eh, nuk e dinte goca se ku do të soste kjo kuti, kur blinte këpucë të reja për të vallëzuar me çunin... E megjithë hamendjet, nuk mendoi se „asgjë nuk humb, gjithçka shndërrohet”.

Disa bileta treni, vajtje-ardhje, mes qytetit ku ndodhej Stani dhe disa qytetesh fqinjë, - të cilët i pat vizituar edhe ai në të ri, - u patën shpëtuar duarve të vajzës, që pat grisur fotografitë ngaqë s’kish më vend për pajtim.

Dom’thën e ka lënduar keq, arriti Stani në përfundim. Mendoi me mençuri se si ishin çunat „në atë moshë”, e vështroi vajzën sikur ta kishte bijë, ose mbesë, por nuk i dha të drejtë. Nuk mund të mbante anën e asnjërit prej tyre; as që e dinte si quheshin. Vazhdoi të rrëmonte brenda kutisë së kuqe që s’kishte aq sende sa pat shpresuar. Amballazhe e çikërrima – s’kishin kushedisa kujtime. Sidoqoftë, dukej që vajza pat ruajtur gjithë ç’mund të ruhej. Disa i ka shpikur. Se... kush ruan kapaçka shishesh e bileta autobuzi? Stani ngriti vetullën e djathtë. Dom’thën s’ka zgjatur shumë, ama ka pasur rëndësi, mendoi. Aq sa ka qenë, e ka dashur. Ma ha mendja se edhe ai atë.

Por tani ngjarja i përkiste, si i thonë, së shkuarës. Hapi zarfin me shpresën të gjente ndonjë poezi dashurie. Që të bindej se edhe ai e kish dashur. (Stani u pat kushtuar vargje në të ri disa zonjushave që i patën „hedhur trutë në erë” dhe të cilat qe sulur t’i shtinte në dorë, madje me disa edhe qe pleksur përkohësisht). Por zarfi kishte brenda vetëm mbështjellësen e diçkaje të punuar me dorë, blerë në ndonjë panair, - Rrezik ndonjë byzylyk a çift vathësh, - dhe tri letra të palosura më dysh, mbi të cilat qenë shkruar dy lista me gjëra që duheshin marrë në udhëtime të shkurtra:

(”të brendshme

çorape

peshqir

shampo

furçë + pastë dhëmbësh

falmingoja ♥

shapka

pantallona të shkurtra” etj.)

dhe një listë me meloditë:

”ABBA – Lay all your love on me

Etta James – At last

Maroon 5 – Girls like you

Lana del Rey – Blue jeans

ABBA – Mamma mia

The Turtles – Happy toghether”

si dhe të tjera më të fresktëta, të cilat Stani gjithsesi nuk i dinte. Hm, pa vargje... I bie të jenë studentë matematike a informatike...

Stani filloi të zvjerdhej. Mirpo ende ndihej i kthetruar nga ngjarja dhe përpiqej të gjente se për sa kohë ata të dy kishin qenë bashkë. Lexoi me zë, duke rrokëzuar e duke ndrydhur qepallat, në njërën anë të pasme të fotografisë me ata të dy përqafuar mbi kanape: ze-mër-zë një-ste-një pri-ll dy-mi jë nën-tëmbë-dhjet-ë... (dom’thën sot e katër muaj, tha, pas një llogaritjeje të shpejtë) ... dhe në anën e pasme të gjysmës tjetër: a Stor-m Café ze-mërë-z. Ktheu mbrapsht edhe selfie-t e coptuara dhe lexoi pa zë: ♥♥♥, fotografia e parë sëbashku – një muaj bashkë. Shqyrtoi biletat dhe letrat dhe arriti në përfundimin se marrëdhënia kish zgjatur nga shkurti deri tani, gjykuar në bazë të të dhënave të gjetura, nga veshjet e mbajtura nëpër fotografi dhe nga sendet që pat marrë vajza me vete gjatë udhëtimeve me të dashurin. Dom’thën nja gjashtë muaj.

Ua kundroi edhe një herë fytyrat, duke afruar e larguar gjysmat e fotografive, si ndonjë fëmijë që ka zbuluar një lojë të re, por e cila nuk do ta joshë për shumë kohë.

Rrezik është më mirë kështu, ku ta di unë?! - mendoi teksa ndreqte me kujdes sendet në kutinë e kuqe dhe rendiste copërat e fotografive, duke i përputhur saktësisht cepat e tyre. U ngrit më këmbë, uli syzet, i la të gjitha mbi tryezë dhe, duke ofsharë, vuri duart në këllqe, me grushtet shtrënguar, sikur sapo të kish mbaruar një punë të rëndësishme.

*

Plehëra! bërtiti plot mllef të nesërmen, tek flakte në kazan kutinë e kuqe të këpucëve, që u rrokullis me zhurmë mes hedhurinave, të cilat pó Stani do t’i mblidhte pas tri ditësh.

*

Dy javë më vonë, pas pune, Stani po endej nëpër qytet. Ishte e martë, ditë e rrëmujshme, por edhe njëfarësoj e përgjumur, ngaqë në mëngjes pat rënë shi. Në cepin e Rrugës së Luleve, vuri re Djalin që dilte me ngut nga një kafene e vogël, pa tryeza e karrike, dhe mundohej t’i vinte kapakun plastik gotës prej kartoni ku mbante kafenë. Me qumësht. Djalit i ranë disa pika mbi bluxhinset e çelura, pastaj mori djathtas dhe nxitoi drejt bulevardit kryesor. Stanit iu kujtua gjysma e fotografisë, ku dora e saj kish mbetur tek gjysma e djalit. Në Rrugën e ngushtë të Shpresës, që përzgjatej deri tek Rruga e Luleve, befas u fanit Ajo, në një këmishë të kaftë, me flokët e sapolarë e të lëshuar, nxori nga çanta një paketë cigaresh. Marlboro. Era frynte me forcë dhe ajo u detyrua të ndalej një grimë, që të ndizte cigaren, duke e mbrojtur flakëzën mes shuplakave. Pastaj vazhdoi më tej, në Rrugën e Luleve.

Stani u trand aq fort, sa mbeti në vend. I befasuar e i shajnitur, a thua se sapo kish zbuluar një sekret shtetëror që do ta shndërronte vetëtimthi në hero, buzëqeshi dhe eci më tej pa drejtim. Njëstekatër sekonda, përafërsisht, i kishin ndarë nga një ritakim mbase i dhimbshëm, ose të paktën bezdisës.

Në kushte të tjera, Stani as që do ta kish përfytyruar se mund të dinte për dy të huaj si ata aq gjëra. (Në fakt, Stani nuk para përfytyronte gjëra rreth të panjohurve). Ngriti supet. Pastaj, pa ditur si, iu kujtua se fundja, s’ishte puna e tij... dhe tha: rrezik as ishin fare ata të dy, po vetëm ngjanin... ashtu. Ngriti supet sërish. Do më jetë dukur. 

Cluj-Napoca, 2019

Shqipëroi nga rumanishtja: Ardian-Christian Kyçyku

Titulli origjinal: Vasăzică.

U botua për herë të parë në Revistën Poeteka Nr. 52 / 2019